Detergenty to różne związki chemiczne, które są aktywnym elementem środków czyszczących, dedykowanych do usuwania z powierzchni zanieczyszczeń. Mechanizm działania środków czystości jest bardzo złożony i różni się w zależności od rodzaju produktu oraz zabrudzenia. Potocznie detergentami nazywamy produkty przeznaczone do czyszczenia urządzeń sanitarnych, mycia okien, podłóg, płyny do naczyń czyli tak zwane środki czystości. 

Czyszczenie powierzchni to nie jedyne zadanie detergentów. Mają one również nabłyszczać, wybielać, pielęgnować, dezynfekować oraz działać antystatycznie. Obok popularnych środków czystości, do których zaliczane są detergenty, stoi również mydło. Charakteryzuje się ono jednak mniejszą skutecznością, dlatego używane jest głównie do mycia ciała. 

Detergenty są w większości produktami syntetycznymi (naturalne również występują), które cechuje skuteczność działania. Mają one również specyficzną budowę, składającą się z dwóch części – jednej o charakterze hydrofilowym oraz drugiej o charakterze hydrofobowym.

Część hydrofobowa jest zazwyczaj skierowana ku substancjom tłuszczowym i innym zanieczyszczeniom, które nie rozpuszczają się w wodzie. Dzięki temu, surfaktanty mogą przenikać przez ich warstwę, ułatwiając w ten sposób ich emulgowanie w wodzie.

Dzięki części hydrofilowej natomiast, detergenty mogą łatwo rozpuszczać się w wodzie. Odpowiada ona również za ich zdolność do tworzenia emulsji, czyli równomiernego rozproszenia substancji tłuszczowych i innych zanieczyszczeń w wodzie. Dzięki temu, cząsteczki brudu są otoczone przez hydrofilową część surfaktantu i mogą być łatwo spłukane.

Detergentem jest każda substancja lub mieszanina, zawierająca mydło lub inną substancję powierzchniowo czynną. Głównym przeznaczeniem takiego produktu jest mycie i czyszczenie powierzchni lub pranie tkanin. Mogą one przybierać różną formę, co dodatkowo może mieć znaczenie dla ich efektywności działania.

Co to są środki czystości?

Na środki czystości składają się produkty, które różnią się od siebie formą, rodzajem oraz unikalnym zastosowaniem. 

Środkami czystości nazywamy substancje lub preparaty używane do sprzątania. Mogą przybierać różną formę od płynu, żelu, pianki, proszku, sprayu aż po wilgotne chusteczki. Każdy produkt zawiera w swoim składzie składniki, których zadaniem jest rozpuszczenie tłuszczu, usunięcie brudu, neutralizacja nieprzyjemnych zapachów oraz dezynfekcja. 

Aby preparat można było nazwać środkiem czystości musi posiadać w swoim składzie substancje, które skutecznie pozbywają się zanieczyszczeń, a przy tym są bezpieczne w stosowaniu. 

Do środków czystości możemy zaliczyć:

• środki do utrzymania czystości na różnych powierzchniach – skutecznie usuwają tłuszcz, brud i osady (płyny do czyszczenia łazienek, mycia naczyń, odtłuszczające);
• preparaty do mycia okien – płyny opracowane tak, by najskuteczniej usunąć zabrudzenia z powierzchni szklanych, nie pozostawiając smug;
• detergenty do prania – najczęściej proszki, płyny i inne substancje chemiczne, których zadaniem jest skuteczne usunięcie plam i różnego pochodzenia zabrudzeń z tkanin;
• produkty dezynfekcyjne – ich zadaniem jest redukcja lub eliminacja drobnoustrojów (chusteczki, płyny, spraye, żele);
• odświeżacze powietrza – usuwają nieprzyjemne zapachy z pomieszczeń, pozostawiając świeży aromat (patyczki, spraye, kostki, dyfuzory).

Rodzaje środków czystości:

• Środki do utrzymania czystości na różnych powierzchniach – zaliczamy do nich zarówno uniwersalne środki czystości (takie jak Multishine), jak i płyny do mycia naczyń (Dish Cleaner), czy do czyszczenia kuchni lub łazienki. Ich głównym zadaniem jest usunięcie tłuszczu, brudu, osadów i innych zanieczyszczeń z powierzchni.
• Preparaty do mycia okien – najczęściej występują w formie płynu lub pianki. Dedykowane do usuwania zanieczyszczeń z powierzchni szklanych (Glass Shine).
• Odświeżacze powietrza – ich zadaniem jest usuwanie przykrych zapachów oraz pozostawianie przyjemnych aromatów w pomieszczeniach (np. Fresh Air). Najczęściej występują w formie sprayów, patyczków zapachowych, kostek i dyfuzorów.
• Produkty czyszczące do kuchni – w ich skład wchodzą preparaty, które są dostosowane do usuwania tłuszczu oraz silnych zanieczyszczeń, takich jak przypalenia (Eco Kitchen, Smart Foam, Oven Cleaner).
• Chemia samochodowa – w tej kategorii znajdują się szampony samochodowe, produkty do czyszczenia wnętrza, ale również elementów zewnętrznych, takich jak opony czy felgi. 
• Preparaty do prania – jak nazwa wskazuje, dedykowane do prania tekstyliów. Występują w formie płynów, kapsułek i proszków.
• Produkty dezynfekcyjne – w ich składzie znajdują się substancje, których zadaniem jest eliminowanie mikroorganizmów, by zapobiec ich rozprzestrzenianiu się. Najczęściej przybierają formę chusteczek, płynów, żeli, aerozoli.
• Płyny do mycia podłóg – dedykowane do skutecznego usuwania zabrudzeń i pielęgnacji różnego rodzaju podłóg.
• Środki do łazienek – produkty te mają za zadanie skutecznie usuwać specyficzne dla łazienek zabrudzenia, takie jak kamień, osady, kurz, brud.
• Preparaty do dywanów i tapicerek – usuwają zabrudzenia i zapachy z dywanów, mebli tapicerowanych oraz innych powierzchni tekstylnych. 

Różnice między chemią profesjonalną a chemią gospodarczą

Wbrew pozorom chemia profesjonalna i gospodarcza nie stanowią tej samej grupy produktów. Preparaty, które dostępne są powszechnie w marketach mają zazwyczaj niższy stopień skoncentrowania, a także posiadają mniej specjalistyczne składniki, ponieważ ich przeznaczeniem jest usuwanie typowych, codziennych zabrudzeń.

Profesjonalne środki czystości mają inne przeznaczenie. Stworzono je z myślą o trudnych zanieczyszczeniach. Ich skład został dopracowany, a zawarte w nich substancje wykazują wysoką skuteczność w walce z uciążliwym brudem. 

W przypadku chemii gospodarczej dużą rolę odgrywa prostota jej użycia oraz kompaktowe rozmiary, które zmieszczą się na każdej półce w nawet najmniejszym mieszkaniu.

Profesjonalne detergenty mogą na pierwszy rzut oka wydawać się droższe, mniej poręczne i problematyczne. Należy jednak pamiętać, że często występują w skoncentrowanej formie, dzięki czemu wystarczy użyć niewielkiej ilości preparatu na jednorazowe sprzątanie. Finalnie są one bardziej ekonomiczne. Dodatkowo występują w większych butelkach w porównaniu z produktami z kategorii chemii gospodarczej. 

Składy środków czystości

Najczęściej w składzie detergentów można znaleźć:

• związki powierzchniowo czynne – to najważniejsza grupa związków w składzie środków czystości. Dzielą się na kationowe, anionowe, niejonowe i amfoteryczne;
• wypełniacze aktywne – do ich funkcji należy, między innymi, zmiękczanie wody, buforowanie, działanie antykorozyjne, wiązanie metali ciężkich i dyspergowanie brudu; 
• dodatki hydrolizujące – należą do nich np. fosforany, węglany, wodorotlenki i krzemiany. Hydrolizują przypalony tłuszcz i proteiny;
• regulatory pH – odpowiadają za utrzymanie lub regulację pH roztworu; 
• solubilizatory – odpowiadają za zwiększenie rozpuszczalności substancji aktywnych w wodzie;
• rozpuszczalniki organiczne – mają na celu wspomóc rozpuszczalność zanieczyszczeń organicznych i przyspieszyć wysychanie.

Przeznaczenie detergentów

To, czy dany preparat sprawdzi się w konkretnej roli jest zależne od kilku czynników. Jednym z nich są rodzaje powierzchni i potrzeby, ponieważ każdy obszar i rodzaj zabrudzenia ma inne wymagania. Dlatego do kuchni polecane są produkty, w których składzie znajdują się substancje odtłuszczające, do łazienki – usuwające kamień i osady z mydła oraz kamień, a do mycia okien – nie pozostawiające smug.

Ogromne znaczenie ma również forma, jaką środek czystości przybiera. Zarówno postać pianki, jak i żelu mają za zadanie utrzymać preparat na powierzchni, tak by nie spływał i miał dłuższy kontakt z zabrudzeniami, co wpływa na ich efektywność. Płyny do mycia szyb najczęściej spotkamy w formie sprayu, by ich dozowanie było możliwie najbardziej wygodne, a przy tym po ich aplikacji nie pozostawały smugi. 

Środek czystości musi być odpowiednio dobrany do czyszczonej powierzchni, ponieważ zbyt mocny lub źle dobrany preparat może ją trwale uszkodzić. Pamiętaj, jeżeli masz wątpliwości, co do detergentu, przed jego użyciem, wykonaj na niewielkim i niewidocznym obszarze test, by mieć pewność, że nic złego się nie stanie. Uważnie czytaj etykiety i stosuj profesjonalne środki czystości jedynie zgodnie z ich przeznaczeniem.

Na koniec najważniejsze – skład chemiczny. Każdy środek czystości zawiera takie substancje, by czyścić konkretne zabrudzenia. Produkty przeznaczone do piekarników, przypalonych garnków i tłustych powierzchni są zazwyczaj silnie zasadowe, co zapewnia ich skuteczność. Preparaty do czyszczenia łazienek mają w swoim składzie silne kwasy, które pozwalają pozbyć się osadów i zalegającego kamienia.

Jeżeli chcesz poznać sposoby na skuteczne mycie podłóg zobacz nasz artykuł: www.ecoshine.com.pl/mycie-podlog-najlepsze-metody-i-skuteczne-srodki-czystosci/

Jak powstają środki czystości?

Przed wprowadzeniem detergentu do sprzedaży konieczne jest wykonanie licznych testów i badań, które dotyczą jego właściwości, bezpieczeństwa oraz skuteczności. Przeprowadzenie badań laboratoryjnych jest niezwykle ważnym etapem pracy nad nowym środkiem czystości. W laboratoriach chemicznych analizowane są różne składniki i ich reakcje, tak by stworzyć kombinacje, które będą możliwie najbardziej skuteczne w usuwaniu zabrudzeń.

Kolejnym etapem wdrożenia jest przeprowadzenie testów praktycznych, które opierają się na sprawdzaniu reakcji danego środka na zróżnicowanych powierzchniach. Brane pod uwagę są jego właściwości czyszczące, skuteczność, a także oddziaływanie na poszczególne powierzchnie i materiały. 

W przypadku środków czystości mamy również do czynienia z walidacją. To nic innego, jak uzyskanie gwarancji na podstawie przeprowadzonych testów i co za tym idzie – dowodów na to, że dany preparat jest w stanie osiągnąć zamierzony wynik.

Jeżeli preparat otrzymał pozytywne wyniki badań i testów może on otrzymać stosowne certyfikaty oraz atesty, które są ważne dla konsumentów. Potwierdzają one bowiem bezpieczeństwo i skuteczność produktów, po które sięgamy.

Środki czystości a środowisko

Należy zaznaczyć na początku, że ogromne znaczenie dla finalnego wpływu środków czystości na środowisko ma sposób ich produkcji, zastosowanie odnawialnych źródeł energii, utylizacja surowców i opakowań itp. Oznacza to, że w praktyce każdy producent może mieć inny wpływ na środowisko.

W Eco Shine od początku działalności przywiązujemy ogromną uwagę do ekologii. Przestrzegamy procedur, których celem jest ochrona naszej planety. Stworzyliśmy również linię ekologicznych środków czystości z certyfikatem EU Ecolabel, które stanowią naturalną kontynuację naszych działań.

Najważniejsze proekologiczne działania, podejmowane przez naszą firmę:

• Taką samą ilość kartonów i plastiku, jaką wprowadzamy na rynek, zbieramy i poddajemy recyklingowi. W ten sposób dbamy o równowagę w środowisku. 
• Działamy w myśl idei gospodarki o obiegu zamkniętym. Stopniowo zwiększamy udział przetworzonego plastiku w swoich opakowaniach, jednocześnie pracując nad alternatywnymi rozwiązaniami dla plastikowych opakowań.

• Opakowania po surowcach zwracamy do dostawców w celu ich ponownego napełnienia.

• Surowce pozyskujemy ze zrównoważonych źródeł, by ograniczyć w ten sposób eksploatację ziemi, wody i powietrza.

• Do produkcji naszych butelek używany jest granulat, który pochodzi z recyklingu. 

• Wybierając produkty naszej firmy wspierasz programy edukacyjne oraz działania na rzecz upowszechniania wiedzy z zakresu właściwego postępowania z odpadami.

• Do pakowania przesyłek ponownie wykorzystujemy folię i papier, które posiadamy z dostaw.
• Odpady/recyrkulaty używane są jako składniki przy kolejnych produkcjach, zbierane są do specjalnej studzienki, a następnie rozdzielane między pojemniki w zależności od pH i zawartych składników.

Certyfikat EU Ecolabel w środkach czystości

Certyfikat EU Ecolabel jest oficjalnym, europejskim wyróżnieniem, które przyznawane jest produktom przyjaznym środowisku, spełniającym wysokie standardy jakościowe, zdrowotne oraz środowiskowe na każdym etapie cyklu życia wyrobu – od pozyskania surowców, poprzez produkcję, pakowanie, transport, aż do sposobu ich wykorzystania i utylizacji. 

Wybór detergentów oznaczonych certyfikatem EU Ecolabel to gwarancja podjęcia najlepszych decyzji dla środowiska przy jednoczesnej pewności, co do wysokiej jakości i skuteczności działania produktów. Środki czystości Eco Shine są bardziej ekologiczne, zarówno w stosunku do standardowych preparatów, ale również tych przyjaznych środowisku, jednak certyfikowanych w oparciu o mniej restrykcyjne wytyczne. 

Obecnie ekologia jest mocnym trendem, dlatego należy pamiętać, że wiele produktów jest naturalnych i przyjaznych środowisku jedynie z nazwy. Pewność, co do skuteczności i ekologiczności preparatów daje jedynie stosowny certyfikat, taki jak EU Ecolabel.

Gdzie wyrzucać opakowania po środkach czystości?

Opakowania po środkach czystości (również tych do czyszczenia toalet), jeżeli zostały wykonane z plastiku, należy wyrzucać do pojemnika przeznaczonego do metali i tworzyw sztucznych (żółty). Należy jednak pamiętać, żeby przed wyrzuceniem wypłukać butelki. 

Gdzie wyrzucić przeterminowane środki czystości?

Utylizacja przeterminowanych detergentów nie jest tak prosta, jak wyrzucenie pustych opakowań po nich. Ze względu na zawarte w nich substancje nie mogą trafić do tradycyjnych komunalnych koszy na śmieci. 

Puste opakowania po środkach czystości po wcześniejszym wypłukaniu mogą trafić do żółtego pojemnika na odpady, o ile są wykonane z plastiku. 

Jeżeli zostały nam resztki detergentów, których nie chcemy już używać, w celu ich utylizacji muszą trafić do odpowiedniego punktu, zajmującego się przyjmowaniem niebezpiecznych odpadów. Zazwyczaj będą to Punkty Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych (PSZOK) lub Gminne Punkty Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (GPSZOK).

Podsumowanie

Detergenty to związki chemiczne, które wykorzystywane są do mycia oraz prania. Ułatwiają nam codzienne sprzątanie i wspomagają usuwanie nawet najtrudniejszych zanieczyszczeń z różnych powierzchni.